د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه
لېکنه: شکېبا نادري، د نړۍ اووه حیرانوونکي ځایونه
لومړۍ برخه
له هغه وخت نه چې نړۍ رامنځته شوې ده، ټول خلک هڅه کوي چې په ژوند کې نوښتونه، بدلونونه، تمدونونه او نوي شیان رامنځته کړي. دا معلومه خبره ده چې د هر تمدن پیل له یونان څخه شوی او سرچینه یې یونان دی. لامل یې هم دا دی، کله چې اسکندر مقدوني ټوله نړۍ ونیوله، د نړۍ له هرې برخې څخه یې ټول لیکلي او کشف شوي اثار راټول کړل او یونان ته یې یوړل.
موږ په دې لیکنه کې د نړۍ په اوو حیرانونکو ځایونو خبرې کوو، که تاسې هم غواړئ د دې حیرانونکو ځایونو په تاریخچه، د جوړېدو لامل، د نامه د ټاکلو فلسفه او په دې اړه نور معلومات تر لاسه کړئ لیکنه تر پایه ولولئ!
تاریخچه
د نړۍ د دغو حیرانونکو ځایونو نومونه د لومړي ځل لپاره په دویمه ق.م پېړۍ کې د انټیپاټر صیداني په واسطه په یوه کتاب کې ثبت شول. په دې وخت کې دا حیرانونکي ځایونه جوړ او د ګټې اخیستلو وړ وو.
د نړۍ دا حیرانونکي ځایونه په څو برخو وېشل شوي؟
د نړۍ دا حیرانونکي ځایونه په دوو لویو برخو وېشل شوي دي:
۱. پخواني اووه حیرانونکي ځایونه، لکه د جیزې لوی هرم په مصر کې، د بابل باغونه، د آرټمیس معبد په افه سوس کې، د زیوس مجسمه په المپیا کې، د هالیکار ناسوس مقبره، غول رودس (تر ټولو لویه مجسمه) او د اسکندریې دریایي فانوس (څراغ).
۲. نوي اووه حیرانونکي ځایونه، لکه د چین دیوال په چین کې، تاج محل په هند کې، د پټرا ښار په اردن کې، کولوسیو په ایټالیا کې، د حضرت مسېح مجسمه په برازیل کې، هرم او د چیچن ایټزا ښار پاتې برخه په مکزیک کې او د ماچو پیکچو خراب ځایونه چې د اینکا په تمدن پورې اړوند دي په پرو کې.
د نړۍ د اووه حیرانوونکو ځایونو د نومونو د اېښودولو فلسفه
د دې ځایونو د نومو په اېښودولو کې ډېر غور شوی دی د هر یوه د نوم اېښودلو تر شا یوه لویه کیسه او یوه فلسفه موجوده ده چې په راتلونکو لیکنو کې به ورباندې خبرې وکړو، دلته دومره ویلای شو چې یونانیانو دې ځایونو ته ځکه د نړۍ اووه حیرانونکي ځایونه وویل، چې دوی دا عدد د کمال او زیاتوالي نښه ګڼي، د دوی په اند دا عدد د پینځو سیارو او سپوږمۍ نښان هم دی.
دا مشهور، پخواني او حیرانونکي ځایونه موږ ته د پخوانیو خلکو هڅې، زحمتونه، علم، قدرت او استعداد راښیي، د دوی له فکر او موخو سره مو اشنا کوي.
هیله ده چې زموږ معلومات مو د پام وړ ګرځېدلي وي. که غواړئ چې د دغو حیرانونکو ځایونو په اړه نور هم پوه شئ زموږ راتلونکو لیکنو ته په تمه اوسئ.
نور بیا...