د الوبالو حیرانوونکي روغتيايي ګټې
ژباړه ـ ریاض مقامزی
الوبالو یو له هغو مېوو څخه ګڼل کېږي، چې په ټوله نړۍ کې ګڼ شمېر مینوال لري. دا مېوه د افغانستان په ګډون په ډېرو هېوادونو کې پيدا کېږي. خلک یې د خوند ترڅنګ د زیاتو روغتيايي ګټو لپاره هم خوري. تاسو به په دې لیکنه کې ددې مېوې پر غذايي ارزښت، روغتيايي ګټو او نورو اړوندو مسایلو پوه شئ.
د الوبالو غذايي ارزښت
د مېوو روغتيايي ګټې د هغو غذايي ارزښت ته په کتو ټاکل کېږي، نو اړینه ده، چې پوه شئ پدې مېوه کې کوم مواد شتون لري؛ د سل ګرامه الوبالو غذايي ارزښت په دې ډول دی.
- ويټامين ای (A) ـ ۰،۰۶۴ ملي ګرام
- کلسیم ـ ۱۶ ملي ګرام
- اوسپنه ـ ۰،۳۲ ملي ګرام
- انرژي ـ ۶۹ کالوري
- غوړ ـ صفر ګرام
- کاروبوهایدریت ـ ۱۲،۱۸ ګرامه
- رژیمي فایبر ـ ۱،۶ ګرامه
- شکر ـ ۸،۴۹ ګرامه
- پروتين ـ ۱ ګرام
- کلسترول ـ صفر ګرام
- سودیم ـ ۳ میلي ګرامه
د الوبالو روغتیایي ګټې
په ټوله کې الوبالو د بدن د حرارت کمونکی دی او په اوړي کې د تندې په مخنيوي کې ډېره مرسته کوي. فرق نه کوی، چې الوبالو د شربت او که د مېوې په شکل خورئ، مګر د ګرمۍ احساس مو په بېساري توګه کموي. همدرانګه د وینې په پاکوالي او ډېرښت کې هم مرستندوی تمامېږي. دا چې د دې مېوې ګټې په څو کرښو کې نه خلاصه کېږي، نو ښه به وي، چې لا ډېر بحث پرې وشي.
۱. د خوب په منظموالي کې مرسته کوي
پدې ميوه کې شته “ملاتونین” ددې سبب کېږي، چې د شپې له خوا مو خوب ښه او آرام شي. همدارنګه که په عمر پاخه خلک د بې خوبۍ له ستونزې کړېږي، نو د دې مېوې شيره دې ورکړل شي، ډېر ژر به یې ستونزه حل او راحت خوب ولري.
۲. د هاضمۍ سیستم پياوړی کوي
الوبالو د نورو موادو ترڅنګ په کافي اندازه فایبر هم لري. دا ماده ددې سبب کېږي، چې د پښتورګو د تيږې، د کولمو د التهاب، بواسیر او سنډروم خطر کم کړي. همدارنګه فایبر د هاضمي سیستم د ټولو برخو په روغتيا کې ګټور رول لوبوي.
۳. الوبالو د هډوکو کمزوي کېدو مخنيوی کوي
پدې ميوه ورستيو ترسره شوو څېړنو ثابته کړې، چې ياده مېوه د هډوکو په پیاوړتيا کې ګټور ثابتېږي. هېره دې نه وي، چې په دې برخه کې روغتياپالان پر دې باور دي، چې د هډوکو لپاره تر تازه الوبالو یې وچ ډېر ګټور دي.
۴. الوبالو د وزن په کمښت کې مرسته کوي
اکثریت خلک پر دې باور دي، چې کاربوهایدرایت وزن ډېروي، خو وروستۍ څېړنې ښيي، چې که په کافي اندازه کاربوهایدریت وکارول شي، نو د وزن د ډېروالي پر ځای کموي. د سبزیجاتو، مېوو او فایبري لرونکو خوړو ګډ غذايي رژيم له تاسو سره مرسته کوي، چې وزن مو کم شي.
۵. د بډوډ پاکوالی
دا یو له هغو مېوو څخه ګڼل کېږي، چې د ادرارو ډېرښت پيدا کوي. له همدې کبله د بډوډو په پاکوالي کې مرسته کوي. نو که تاسو په مناسبه اندازه الوبالو خورئ، ستاسو د پښتورګو خيرې ژر ژر دفع کېږي او په دې توګه د بډوډو له تيږې هم ژغورل کېږئ.
۶. د وینې فشار
په دې ميوه کې شته انتي اکسیدان او پوتاشیم ددې سبب کېږي، چې د وینې فشار مو ټيټ وساتي. نو که د لوړ فشار ستونزه لرئ، پخپل غذایي رژيم کې دا ميوې ته حتما ځای ورکړئ.
کوم ډول الوبالو وخورو؟
ـ هغه چې په بشپړ ډول پاخه وي، رنګ یې سور او روښانه وي.
ـ چې قهوه یي داغونه و نه لري.
ـ خام الوبالو و نه خورئ. ځکه چې د معدې ستونزې پيدا کوي.
د الوبالو خوړلو مناسب وخت
ـ د الوبالو خوړلو بهترین وخت له ډوډۍ خوړلو وروسته ګڼل کېږي.
ـ هېره دې نه وي، چې په الوبالو پسې ژر اوبه مه څښئ! ځکه چې د معدې لپاره زیانمن تمامېږي.